Obecnie krótkowzroczność staje się coraz bardziej poważnym, narastającym problemem zdrowotnym. W 2010 roku, 28% światowej populacji była krótkowzroczna, a przewiduje się, że do 2050 roku będzie to już 50%, czyli blisko pięć miliardów ludzi. Krótkowzroczność znacznie częściej dotyka populację krajów Azji Wschodniej, gdzie mierzyć może się z nią aż 90% populacji. Niemniej, znaczny wzrost przypadków tego schorzenia odnotowano też w ostatnich latach w Stanach Zjednoczonych i Europie. Najbardziej niepokoi fakt, iż coraz częściej dotyka ona najmłodszych.
Krótkowzroczność, oprócz tego, że stanowi wadę refrakcji, wymagającą korekcji okularowej, zwiększa również ryzyko powstawania zaburzeń narządu wzroku takich jak jaskra, odwarstwienie siatkówki, czy zaćma. Schorzenia te z kolei mogą prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia wzroku i ślepoty.
W dzisiejszych czasach coraz więcej dzieci korzysta z komputerów czy innych urządzeń elektronicznych, często przez wiele godzin dziennie. Niestety w dobie pandemii, często wynikało to z konieczności odbywania zajęć w formie on-line. Miało to negatywny wpływ na stan narządu wzroku, w konsekwencji sprzyjając rozwojowi krótkowzroczności.
W związku z zagrożeniem, jakie krótkowzroczność niesie dla wzroku najmłodszych, wielu naukowców wskazuje na potrzebę wielopłaszczyznowych działań. Aby zapobiegać krótkowzroczności badacze proponują 3 proste rozwiązania.

1. Spędzanie czasu na świeżym powietrzu.
   Badania naukowe z Chin i Taiwanu wykazały, że 40 do 80 minut dziennie spędzane na zewnątrz było w stanie zredukować występowanie krótkowzroczności u dzieci w wieku szkolnym o 50%. Zachęcanie dzieci do spędzania większej ilości czasu na świeżym powietrzu wydaje się być wyjątkowo dobrym pomysłem w dobie epidemii otyłości i cukrzycy wśród najmłodszych.
   Niejasnym pozostaje mechanizm, w jakim czas spędzony na zewnątrz pomaga zapobiegać powstawaniu krótkowzroczności u dzieci. Istnieją dwa potencjalne wyjaśnienia. Jedno z nich przedstawia różnicę w intensywności światła, jako główny czynnik zapobiegawczy. Naukowcy byli w stanie wykazać, że przebywanie na dworze w samo południe, kiedy światło ma największą intensywność, było najskuteczniejsze w zapobieganiu krótkowzroczności. Ponadto, krótkowzroczność zdaje się postępować w różnym tempie w zależności od pory roku. Druga teoria głosi, że kluczowym jest minimalizowanie skupiania wzroku do bliży, co dzieje się na przykład podczas konwencjonalnych zajęć w szkole, czy korzystaniu z komputera. Przebywające na zewnątrz dzieci mają okazję spojrzeć daleko na horyzont i ograniczyć potrzebę skupiania wzroku na blisko położonych przedmiotach.
2. Odpowiednie oświetlenie wnętrz.
   Chiński projekt pilotażowy miał na celu przetestować „szklaną klasę”, która miała za zadanie dostarczyć uczniom jak najwięcej naturalnego oświetlenia w ciągu lekcji. Specjalne szkło, z którego był wykonany sufit i ściany, było w stanie przefiltrować promieniowanie podczerwone, zapobiegając przegrzaniu się pomieszczenia. Klasa przypadła do gustu zarówno uczniom jak i nauczycielom, którzy woleli ją od konwencjonalnych pomieszczeń szkolnych.
3. Skracanie czasu pracy w bliży.
   Zbyt długie ślęczenie nad książkami może powodować wydłużenie się gałki ocznej miedzy innymi poprzez mechanizmy takie jak nadmierny skurcz akomodacji. Należy pamiętać o częstych przerwach podczas czytania książek czy pracy z komputerem, podczas których co 20 minut powinniśmy kierować wzrok w dal na minimum 20 sekund. Nasz narząd wzroku ma wtedy czas się odprężyć, co zapobiega powstawaniu zbyt silnych napięć mięśnia rzęskowego, które prowadzą do skurczu akomodacji.

Niestety, w obecnych czasach dzieci spędzają coraz mniej czasu na świeżym powietrzu w naturalnym oświetleniu, co sprzyja rozwojowi krótkowzroczności. Kiedy do tego dojdzie konieczną może okazać się farmakoterapia w celu zahamowania jej postępu.

Bibliografia:

1. Holden BA, Fricke TR, Wilson DA, Jong M, Naidoo KS, Snkaridurg P, Wong TY, Nadavilath TJ, Resnikoff S Global revalence of myopia and high myopia and temporal trends from 2000 through 2050, Ophthamol 2016
2. https://www.aao.org/eyenet/article/facing-the-myopia-epidemic
3. Prof. dr hab. n. med. Alina Bakunowicz-Łazarczyk et al., Stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Okulistycznego oraz Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego w sprawie przesiewowych badań wzroku u dzieci, PTO 2020
4. World Health Organization. The High Impact of Myopia and High Myopia. WHO; 2017.
5. Lingham G, Mackey DA, Lucas R, Yazar S,How doesspending time outdoors protect against myopia? A review, 2019