Wpływ hałasu na zdrowie
Zanieczyszczenie hałasem to coś więcej niż uciążliwość. To zagrożenie dla zdrowia. Samoloty w nocy, dmuchawy do liści w jesienne poranki, na wiosnę i w lecie kosiarki do traw
i klimatyzatory. Dudniąca muzyka, sprzęt budowlany, ruch uliczny, szczekanie psów itp. Europejska Agencja Środowiska informuje, że hałas zajmuje drugie miejsce po zanieczyszczeniu powietrza jako najbardziej szkodliwe dla zdrowia publicznego narażenie środowiskowe.
Badania ujawniają również, w jaki sposób zanieczyszczenie hałasem łączy się ze zmianą klimatu. Wielu sprawców globalnego ocieplenia generuje hałas, w tym głównie transport oraz wydobycie i przetwarzanie paliw kopalnych. Rozrastanie się miast i wylesianie niszczą naturalne zbiorniki absorpcji węgla, jednocześnie usuwając naturalne bufory dźwiękowe. Technologie, które pomagają ludziom radzić sobie ze zmianami klimatu, takie jak klimatyzatory i generatory, mogą być hałaśliwe. Z drugiej strony, niektóre strategie łagodzenia zmiany klimatu, takie jak tworzenie zielonych przestrzeni w betonowych dżunglach, oferują możliwości tłumienia hałasu.
Zbadano, że zanieczyszczenie hałasem nie tylko prowadzi do utraty słuchu, szumów usznych
i nadwrażliwości na dźwięk, ale może powodować lub zaostrzać:
– chorobę sercowo-naczyniową,
– cukrzycę typu 2,
– zaburzenia snu,
– stres,
– problemy ze zdrowiem psychicznym i poznaniem, w tym zaburzenia pamięci i deficyty uwagi,
– opóźnienia w nauce w dzieciństwie,
– niską waga urodzeniowa.
Naukowcy badają inne możliwe powiązania, w tym z demencją. Szacuje się, że przewlekła ekspozycja na hałas przyczynia się każdego roku do 48 000 nowych przypadków chorób serca w Europie i zakłóca sen 6,5 miliona ludzi.
W jaki sposób wibracje spowodowane hałasem mogą powodować choroby?
Część odpowiedzi leży w systemie reakcji na stres. Zaawansowane skanowanie PET, wykazało, że hałas transportowy jest związany z podwyższoną aktywnością ciała migdałowatego w stosunku do regulacyjnych obszarów kory. Aktywność ciała migdałowatego może wyzwalać szlaki stresowe, w tym stany zapalne, które mogą prowadzić do chorób sercowo-naczyniowych i metabolicznych. Uczestnicy z wyższym stosunkiem aktywności ciała migdałowatego do aktywności korowej mieli większe ryzyko niekorzystnych wyników w obserwacji. Powiązanie utrzymywało się nawet po uwzględnieniu innych czynników ryzyka chorób.
Skutki hałasu to również:
- zaburzenia ze strony układu krążenia (wzrost ciśnienia tętniczego krwi, zwężenie naczyń krwionośnych),
- zaburzenia ze strony układu pokarmowego (wzrost ryzyka wystąpienia choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy),
- nawracające bóle głowy,
- zaburzenia metaboliczne,
- zaburzenia hormonalne (nadmierne wydzielanie hormonów stresu),
- spadek odporności.
W jaki sposób ograniczyć negatywny wpływ hałasu?
Przede wszystkim warto wyeliminować źródła hałasu w otoczeniu. Pomóc może wybieranie sprzętów domowych, które pracują cicho. Warto zaopatrzyć się w różnego rodzaju maty i rolety wygłuszające,
a także uszczelnić okna. Dobrze jest porozmawiać z lokalnymi władzami o rozwiązaniach, które pozwalają zmniejszyć hałas środowiskowy. Osoby narażone na wysoki poziom hałasu w pracy powinny korzystać ze specjalnych ochraniaczy. Zapewnienie ich jest obowiązkiem pracodawcy. To właśnie hałas przemysłowy jest częstą przyczyną uszkodzeń słuchu.